Аь. Гь. Аьдилов Табасаран чIалнан практический курс Мягьячгъала 2008


§ 116.Табасаран чIалнан диалектологияйин гьякьнаан жикъи мялуматар



страница16/16
Дата11.01.2018
Размер2.7 Mb.
#44180
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
§ 116.Табасаран чIалнан диалектологияйин гьякьнаан жикъи мялуматар.

Табасаран чIалнаъ, миди вуйи чIалариъси, гъуларин гьарсаб мягьялиъ ва гьятта кIул’инди вуйи гъулариъра чIалнан лексика, фонетика ва грамматика жигьатнаан цIиб вая гизаф духьну фаркьвалар шулу. ЧIалнан гьамцдар фаркьвалар ахтармиш апIру чIалнан пайназ диалектология кIуру.

Гьамусяаьт табасаран чIалнаъ чпин фонетикайиз, морфологияйиз ва лексикайиз лигну кьюб диалект жара шула: кьибла (нитIрихъ) ва кафари (сугъакк, гъурна). Амма бязи аьлимари (Е.А.Бокарев) табасаран чIалнаъ ухьу дупнайи кьюб диалект ктарди сабсануб – этег диалектра а, кIури, гьисаб апура. Хъа П.К.Услари ва А.М.Дирри табасаран чIалнаъ асуллагь диалектар адар кIури къайд апIура. Услари ва гьамсана Дирри ахтармиш гъапIуб кафари диалектдин Хянгъярин гъулан нугъат гъабхьну.

Табасаран чIалнан нугъатарин асас хусусиятар:

1.Лексика жигьатнаан кьибла нугъатариъ табасаран чIалнаъ асулиан айи гафар дудургна: раст хьуб-гьуркьуб, сирин-дяхъин, яягъди-шилдри, гьяжибугъда-гьяжидяхин.

2.Фонетика жигьатнаан кIуруш кафари нугъатариъ кIвантарин лабиалар адар: гъван-гъан, акв-вак, гъвал-гъал.

а).Саб жерге гафариъ аслиан айи д сес сугъакк диалектариъ р-йиз, нитIрихъ диалектариъ –ж вая й-йиз дюнмиш шула: маниди-манижи-манири; ужуди-ужуйи-ижири; халуди-халуйи-халури.

б).Аслиан табасаран чIалнаъ айи т сес нитIрихъ диалектдиъ ч-йиз, д-ж-йиз дюнмиш шула: атIин-ачIин, тIиркIуб-чIиркIуб, дивуб-живуб, уьлдюхюб-уьлжюхюб.

в).Бязи гафариъ кьибла нугъатариъ имбу б сес сугъакк диалектдиъ в-йиз дюнмиш шула: баб-бав, аба-авай, убзуб-увзув ва гь.ж.

г).Гафнан кIулиъ ачухъ сеснан улихь сугъакк диалектдиъ в, хъа этег диалектдиъ –й сесер арайиз гъюру: убхуб-вубхуб-йубхуб.

3.Грамматика жигьатнаан кIуруш нитIрихъ диалектдин бязи гъулариъ гьисаб апIбан къа-къабарин къайда а: йирхьцIур-шубубкъаб.

а).Глаголин инкар ва гъадагъа апIбан формйир кьибла ва кафари нугъатариъ жа-жара саягъ арайиз гъюру: гъададагъуб-гъадрагъуб, меэдеан-эдмеан, муудучIван-удмучIван.

б).Кафари нугъатариъ деепричастйирин ккудудукIу жюрйирикан саб нитIрихъ диалектдиъ имдар: лихуб-лихурди,лихаян (нитIрихъ диалектдиъ лихуб-лихури).

в).НитIрихъ диалектдиъ глаголин бязи формйир префиксарин кюмекниинди арайиз гъюру: дибикIна, душна, дупну (кафари нугъатариъ –бикIна, ушну, пуну) ва гь.ж.

342-пи илчIихуб. Исихъайи диалектдин гафар литературайин чIалнаъси ишлетмиш апIинай.

Куку, гъютIурччим, чична, чу, чви, везир, келбут, дастамал, гюнегь, гюнегькар, им, ими, есир, сумавар, рачин, семергъуш, уццрушин, лисин, дяву, мерк, жиф, жах, гъюнир, кьуч, сюрин, нубарак, маштлугъ, кIуз, хъюнтIач, пейгъамбар, мучIар, гъушум, гьацIйишвар, хяж, лив, гъадагъ.

а).Гафар дунариъди дикIай.

Чешне:Диалектдин гафар Литературайин гафар

Гьябяхъ- хябяхъ

гуг- гъарпуз

улж- унчIв

б).Литературайин гафар кади саб 8-10 предложение дюзмиш апIинай.

343-пи илчIихуб. Предложенйириъ диалектарин гъалатIар улупай.

1.Я жакьу, жакьу наана гъябгъюрава? (Халкьд.) 2.Кюкдин кацIси, бабан хабахъ, аку вазси, гъюдли шинтакк (Халкьд.). 3. «Хубей Жибар» ччвур али газти йицIисад йисаъ айи бицIи балкан макьала чап гъапIну (Газат). 4.Эйсйирин бацариккан ккутIубччвну, жакьв, йивну гъямгъям, цIийи сус хьади гьебгру (Халкьд.). 5.Сес-дикI адруган, шуру жахар апIуз хъюгъю (Халкьд.). 6.Ужуйи вак хьуплан кьяляхъ, ихтиятди, гьаргъян гъюдучIвну, балайиккан ккудучIву риш гъулаз рякъюъ учIвну. 7.Я жан дая, хил мибисан, хилин тIубар гьадатIнайиз (Халкьд.). 8.ВартIан дарцциб, йиккун кIарчар алиб, йирккран гъидикь алиб (Дургъунагъ). 9.КIарай гьебгур, ирай гьебгур, лизай дабхъур (Дургъунагъ).

а).Лексика, фонетика ва грамматика жигьатнаан зиихъ алахьу диалектдин гафарин хусусиятар тяйин апIинай.

344-пи илчIихуб. Гьарсар касди ичв гъулан нугъатниинди автобиография бикIай. Диалектдин гафар литературайин гафарихь тевну, дурарин арайиъ айи фаркьвал тяйин апIинай.

345-пи илчIихуб. Исихъайи текстнаъ алахьурайи диалектдин гафар литературайин чIалнан гафарихъди дигиш апIинай, дурар дикIбан фаркь’вал улупай.

Гъулгнин жакIуб.

Гъулгнин вахт хьайиз, гъулгни жакIну, гъулган апIуз гьязур хьну ккунду. Хъа гьар вахтна гъулгни жакIну гъузиш савабнан ляхин ву. Гъулгни жакIру касди марцци шар гьязур дапIну гъулгни жакIуз, кьиблайихьинди дусну сифте хилар жакIбалан ккибгъру.

Хилар жакIбалан кьяляхъ арчул хилиъди шубуб ражари ушвниз шар гъабхуру.

Шубуб ражари арчул хил’индии шар хъюхъниз гъабхуру. Маш шубуб ражари таза шарнихьди жабкIуру.

Арчул хил жабкIуру хилин хулчихъна, хъа хулчихъан тина артухъ жабкIуб саваб ву («Ислам дин» китабдиан).
119-пи дарс

Ахтармиш апIбан ляхин.

Мухтран хажалат.

Мухтар машиндиан эдеу, бачукI унтIаз гъизигу, яркьу гамар алдагъури чюлизди гъушу. ЦIиб вахтналан думу саб гюмбетсиб бицIи тепейин кIулихъ дийигъу, кIуллан бачукI ултIубкIу, лап дерин пашманвалиъ ахъу.

Думу хъадакну машиндиз гъафи. Дугъан нивгъар гъушу улар гъяркъган, тяжуб гъашича, гьаз гъапиш жилижвуван гьелебеле уллан нивгъун цIадал алдабхъуб аьйиб ву. Хъа му кас бегьемди гъишуб аьгъю шулайи. Машиндиъ учу сар-сарихьинди лигури гъашича, амма Мухтран дерднакан гьерхру кас гъашдар. Машинди чан рякъ давам апIуз хъюбгъю: гьаму вахтна ич суалнан машариз жаваб тувруси, Мухтру ктибтуз хъюгъю:

-Думу вахтари узу никкдихъ хъимбу бицIи бай вуйза. Гъуландари дявдин читин вахтари ич дада шагьриз дяхин хубан бадали гьаънийи. Думу гъулан актив дишагьли вуйи. Учв шагьриз гъягъруган, дугъу узу ич гъунши Аьйшатдиина уьрхбан бадали табшурмиш гъапIнийи. «Ма, Аьйшат, му йиз уларин акв, кIван мурад ву. Узу хъадакну гъяйиз Мухтран гъайгъу зиг!»-табшурмиш гъапIнийи гъунши дишагьлийиина.

-Бабаз жвуван веледтIан багьалу фу шул? Веледди чан сабпи лик алдабгъруган бабахьна, ригъдихьна хил гьачIабккуру, ушвниан адапIруб сифте «дада!» кIуру гаф шулу. Бабу чан веледдиз тюмер апIуру, дугъаз макар апIуру, хъа йиз бабу думуган узуз гъапIу мак аьхиримжи вуйиштIан,-давам гъапIу Мухтру чан ихтилат (Журнал).

Грамматикайин табшуругъар:

1.Кьюб ктикьу табигъ предложенйир гъядягъяй, дурарин жюре тяйин апIинай.

2.Предложенйирихьна схемйир дюзмиш апIинай.

3.Саб кпикьу табигъ предложениейин тамам вуйи синтаксисдин разбор апIинай.

4.Диктантдиъ алахьурайи пунктуацияйин ишарйир ишлетмиш апIбан гъаврикк ккаай.
120-пи дарс

Реферат бикIуб ва думу уьбхюб.

Практический курснан саб читин вуйи темайиан аьгъювалар гъадагъбан бадали, гьарсар студентдихьди кьюбпи курснан аьхириъ вая шубубпи курснан урхбан йисандин эвелариъ реферат бикIуз гъитну ккунду. Реферат урхурайидарин сабпи яратмиш апIбан ляхин шула. Гьаци вуйиган, студент яратмиш апIбан ляхнихьна гьязур дапIну ккунду.

Сифтена-сифте урхурайириз практикумдин программайиан читинди алабхъурайи тема тяйин дапIну ккунду. Хъасин темайихьна лазим вуйи литература улупуру. Реферат бикIбан бадали саб къайда тяйин дапIну ккунду. Преподаватели студентдихъди сабхилди рефератдин план дюзмиш гъапIиш ужу шулу.

Реферат бикIру вахтари, студентариз кюмек апIуб чарасуз лазим ву. КучIвбан гаф, асас пай ва аьхир фици дикIуру, бикIруган фиткан дупну ккундуш, вари преподавателин гюзчиваликкди кIулиз адабгъну ккунду. Юкьубпи-хьубпи курсариъ студентари курснан вая дипломдин ляхин бикIуб ва уьбхюб реферат бикIуз аьгъю апIбалан ва бикIуз удукьбалан гизаф асиллу шулу.



Рефератдин темйир:

1.Асул табасаран гафарин бязи хусусиятар.

2.Кьабул дапIнайи гафар ва дурарин хусусиятар.

3.Табасаран чIалнан ачухъ сесер.

4.Ачухъ дару сесер ва дурар арайиз гъюб.

5.Табасаран чIалнаъ гафар арайиз гъюбан къайдйир.

6.Табасаран чIалнаъ глаголин хусусиятар.

7.Глаголин хусуси ктикьу формйир.

8.Гафарин ибарйириъ гафар аьлакьайиъ учIвбан къайдйир.

9.Саб составнан предложениейин асас группйир.

10.Предложениейин жара апру членар ва дурарихъ дивру пунктуацияйин ишарйир.

11.Предложениейиъ гафар ерлешмиш хьупан къайдйир.

12.Табасаран чIалнаъ гьатIабццу предложение.

13.Табигъ предложение кIулин предложениейик китIбан асас къайдйир.

14.Кьюб вая сабшвнуб табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир.

15.Диш улхуб ва дидихъ дивру пунктуацияйин ишарйир.



Жикъи апIбар.

А.Гь.-Абакар Гьяжиибрагьимов

А.Ж.-Абумуслим Жяфаров

Аь.Къ.-Аьбдулмажид Къурбанов

Аь.-Р.Аь.-Аьбду-Рягьим Аьбдурягьманов

Аь.С.-АьлитIагьир Сефигъурбанов

Б.М.-Багьаудин Митаров

Б.Р.-Багъир Ражабов

Газат.-Газатдиан

Г.Уь.-Гюлбика Уьмарова

Гь.Гьяс.-Гьяжимурад Гьясанов

Гь.А.-Гьяжийин Агъа

Гь.Аьл.-Гьяжиаьли Аьлимурадов

Гь.Гь.-Гьюсейн Гьюсейнов

Гь.ЦI.-Гьямзат ЦIадаса

Гь.ТI.-Гьяжимурад ТIаибов

Журн.-Журналиан

З.Д.-Заки Дашдемиров

Е.Э.-Етим Эмин

И.Ш.-Ибрагьим Шагьмарданов

Кь.М.-Кьалухъ Мирза

М.М.-МутIалиб Митаров

М.Ш.-Манаф Шамхалов

М.Х.-Мюгьюмед Ханмягьмадов

П.А.-Пирмягьмад Асланов

П.Кь.-Пирмягьмад Кьасумов

Р.Гь.-Расул Гьямзатов

С.К.-Сиражудин Керимов

Т.Ш.-Темирхан Шалбузов

Халкьд.-Халкьдин мисалар

Ш.Къ.-Шамиль Къазиев

Ш.Ш.-Шагьвелед Шагьмарданов

Э.Аь.-Эльмира Аьшурбекова

Э.К.-Эфенди Капиев

Э.Х.-Эседулла Ханмягьмадов

Ю.Б.-Юусуф Базутаев

Ччв.п.-ччвур падеж Сущ.-существительное

Акт.п.-актив падеж Прил.-прилагательное

Тевб.п.-тевбан падеж Гл.-глагол

Тувб.п.-тувбан падеж Числ.-числительное

Ялгъ.кь.-ялгъуз кьадар Ччвурн.ер.-ччвурнан ерин

Гиз.кь.-гизаф кьадар Подл.-подлежащее

Гь.ж.-гьацдар жарадар Опред.-определение

Къанажл.кл.-къанажагълу класс Доп.-дополнение

Къанажагъс.кл.-къанажагъсуз класс Обст.-обстоятельство

Ишлетмиш гъапIу литература.

1.Гьяжиев Гь.Н., Керимов С. Изложенйириз текстарин гъварч. Мягьячгъала: Дагъучпедгиз, 1985.

2.Къазиев Ш.Р., Аьдилов Аь.Гь. Изложенйириз текстарин гъварч (V-XI классариз) Мягьячгъала: Дагъучпедгиз, 1996.

3.Загьиров В.М. Лексика табасаранского языка. Махачкала: Дагучпедгиз, 1981.

4.Загьиров В.М. Урус чалнанна табасаран чалнан словарь. Мягьячгъала: Дагъучпедгиз, 1988.

5.Къурбанов Къ.К. IV-VIII классариз табасаран ч1алнаан диктантарин гъварч. Махачкала: Дагучпедгиз, 1983.

6.Курбанов К.К. Морфология табасаранского языка. Махачкала: Дагучпедгиз, 1986.

7.Курбанов К.К. Грамматические классы слов табасаранского языка. Махачкала: Издательство ДГУ, 1995.

8.Магометов А.А. Табасаранский язык. Тбилиси, 1970.

9.Услар П.К. Этнография Кавказа: Языкознание VIII: Табасаранский язык. Тбилиси, 1979.

10.Ханмягьмадов Б.Гь.-Къ. Табасаран ч1ал. Педучилищйириз вуйи учебник. Мягьячгъала: Дагъучпедгиз, 1987.

11.Ханмагомедов Б.Г.-К. Очерки по синтаксису табасаранского языка. Махачкала, 1970.

12.Ханмягьмадов Б.Гь.-Къ., Шалбузов К.Т. Табасаран ч1алнанна урус ч1алнан словарь. Москва «Илим», 2001.
К1улар

Авторин терефнаан……………………………………………… 3

Куч1вуб 1-пи дарс. §1. Ч1алнан гьякьнаан гъаврикк ккауб. Табасаран ч1ал…………………………………………………………………………. 7

2-пи дарс.§2. Табасаран литературайин ч1ал арайиз гъювал. Ч1ал ахтармиш гъап1у аьлимар………………………………. 10

3-пи дарс. § 3. Лингвистика ч1алнакан вуйи илим…………… 13

4-пи дарс. Языкознаниейин разделарикан асас мялуматар.Лексикология

§4. Лексикологияйин гъаврик ккауб.

§ 5. Гафнан лексикологияйин мяна.

§6. Гафнан диш ва илт1ибк1у мяна.

§ 7. Гафнахъ гизаф мянйир хъади хьувал. ………………………………….. 16

5-пи дарс.Ч1ал ккат1абццуб. Изложение. Гъван бай (аьдати план)……….. 19

6-пи дарс. § 8 Гафнан лексикайин ва грамматикайин мянйир …………….. 21

7-пи дарс. §9. Омонимар, синонимар ва антонимар……………………… 23

8-пи дарс. §10 Табасаран ч1алнан лексикайин гъатар.

§11. Асул табасаран гафар……………………………………………………25

9-пи дарс. §12. Фарс ч1алнаан гъафи гафар…………………………………28

10 – пи дарс. § 13. Аьраб ч1алнаан гъафи гафар……………………29

11-пи дарс. §13а Азербайжан (тюрк) ч1алнаан гъафи гафар………………. 31

12-пи дарс. § 14. Урус ч1алнаан гъафи гафар………………………………..32

13-пи дарс. § 15 Жара ч1алариан гъафи гафарин бязи хусусиятар………….33

14-пи дарс. § 16. Чиб ишлетмиш ап1бан жигьатнаан гафар группйириз жара хьуб…………………............................................................................................ 36

15-пи дарс. § 18. Историзмйир, архаизмйир ва неологизмйир……38

16-пи дарс. Ч1ал ккат1абццуб. Ахтармиш ап1бан ляхин…………………..39

17-пи дарс. § 19. Фразеологияйин гьякьнаан гъаврикк ккауб. Фразеологияйин ибарйир…………………………………………..40

18-пи дарс. § 20. Фразеологияйин ибарйирин жюрйир…………………….41

19-пи дарс. § 21. Табасаран ч1алнан словарар. Дурар дюзмиш ап1бан къайдйир……………………………………………………………………….42

20-пи дарс.§ 22. Стилистика ва ч1алнан культура. Стилистикайинна ч1алнан культурайин гъаврикк ккауб……………………………..43

21-пи дарс. § 23. Фонетика. Фонетикайин ва графикайин уьмуми гъаврикк ккауб……………………………………………………………………………45

22-пи дарс. § 24. Ч1алнан сесер арайиз гъювал. Улхбан гьендемар……….47

23-пи дарс. § 25 Сесер ва гьярфар. Алфавит………………………..48

24-пи дарс.§ 26. Ачухъ сесер. Ачухъ сесер бик1баъ улупуб……………….49

25-пи дарс. Ч1ал ккат1абццуб. Изложение (ккат1абццу план)……………..51

26-пи дарс. § 27. Ачухъ дару сесер……………………………………………53

27-пи дарс. § 28. Дихнан ва фишфишнан ачухъ дару сесер…………………54

28-пи дарс.§ 29. Лабиал сесер. Кьюжли ачухъ дару сесер. Нефес хъайи ва нефес хътру ачухъ дару сесер. Ачухъ дару сесер бик1баъ улупуб…………58 29-пи дарс. 30. Табасаран чIалнан слог……………………………….. ……..60

30-пи дарс. § 31. Ударение. Ударение улт1убччвбахъди аьлакьалу вуди гафнаъ арайиз гъюру сесерин дигиш’валар…………………………………...62

31-пи дарс. § 32. Орфоэпия ва орфография. Орфоэпияйин гъаврикк ккауб. Табасаран ч1алнан орфоэпияйин асас къайдйир……………………………..64

32-пи дарс. § 33. Табасаран ч1алнан орфография. Орфографияйин асас къайдйир…………………………………………………………………………66

33-пи дарс. Ч1ал ккат1абццуб. Ахтармиш ап1бан ляхин. Биц1и жил………68

34-пи дарс. Морфология ва дюзди бик1уб……………………………………70

§ 34 Морфологияйин гьякьнаан гъаврикк ккауб

35 –пи дарс. § 35 Гафнан состав. Багахьлу гафар……………………………..72

36-пи дарс. § 35-36. Гафнан асул ва аьхир. Гафнан ччив…………………….73

37-пи дарс. § 37. Префикс, суффикс ва инфикс……………………………….75

38-пи дарс. Ч1ал ккатабццуб. Сочинениейин хасият кайи изложение.

Къурбнан игитвал………………………………………………………………..78

39-пи дарс. § 38. Табасаран ч1алнаъ гафар арайиз гъюбан асас саягъар……80

40-пи дарс. Ч1ал ккат1абццуб. Контрольный диктант………………………..82

41-пи дарс. § 39-40. Гафнан асулиъ класс ва кьадар улупру ишарйир. Гафнан асулиъ ачухъ ва ачухъ дару сесерин гьюдюхювал……………………………83

42-пи дарс. § 41. Ктикьу гафар ва дурар дюзди дик1уб………………………85

43-пи дарс. Ч1ал ккат1абццуб. Изложение…………………………………….87

44-пи дарс. § 42. Ч1алнан паярин гьякьнаан уьмуми гъаврикк ккауб……….89

45-пи дарс. § 43-44. Существительнойин эгьемият.

Хас ва жинс существительнйир………………………………………………..94

46-пи дарс. §45. Существительнйирин классар.

§ 46. Существительнйирин кьадарар…………………………………………96

47-пи дарс. § 47. Существительнйирин склоненийин гъаврикк ккауб

§48. Табасаран ч1алнан асул падежар. Ч1ал ккат1абццуб. Урус ч1алнан текстар табасаран ч1алназ илт1ик1ай. ………………………………………..98 48-пи дарс.ЧI./ кк. Уруc чIалнан текстар табасаран чIалназ илтIикIай…… 100

49-пи дарс. §49-50. Йишван падежар. Сикинвалин падежар……………….101

50-пи дарс. § 51. Гьуч1вбан, гьудуч1вбан ва сат1ивалин падежар…………103

51-пи дарс. § 52. Гьуч1вбан ва гьудуч1вбан тереф улупру падежар………..105

52-пи дарс.§53. Йишван падежар арайиз гъювал ва дурарин аьхирар дюзди дик1уб. Йишван падежарин арайиз гъювалин схема………………………..106

53-пи дарс. § 54. Существительнйир арайиз гъювал………………………..108

54-пидарс. Ахтармиш ап1бан ляхин. Шубар гъудургну…………………….109

55-пи дарс. Ахтармиш ап1бан ляхнин гъалат1арин зиин ляхин ап1уб……111

56-пи дарс. § 55. Прилагательноейин гьякьнаан гъаврикк ккауб…………..111

57-пи дарс. § 56 Ери улупбан ва тялукьвалин прилагательнйир……………113

58-пи дарс. § 57. Прилагательнйир существительнйириз илт1ик1уб………115

59-пи дарс. § 58. Прилагательнйир арайиз гъювал ва дурар дюзди дик1уб.117

60-пи дарс.Ч1ал ккат1абццуб. Изложение (аьдати план)…………………..120

61- пи дарс. § 59.Числительнйирин гьякьнаан гъаврикк ккауб….123

62-пи дарс. § 60.Числительнйир дигиш хьувал…………………..125

63-пи дарс. § 61. Числительнйир арайиз гъювал ва дурар дюзди дикIуб………………………………………………………………126

64-пи дарс. § 62.Ччвурнан ерин ва дидин разрядар……………128

65-пи дарс. § 63.Ччвурнан еринар дигиш хьуб ва дюзди дикIуб.130

66-пи дарс. Ахтармиш апIбан ляхин……………………………..132

67-пи дарс. § 64. Глаголин гьякьнаан уьмуми гъаврикк ккауб. Улдуч1вру, улдудуч1вру ва кьялан жюрейин глаголар………..134

68-пи дарс. § 65. Глаголин формйир. Глаголин асул форма ва асул. Глаголин мураднан форма……………………………………….136

69-пи дарс. § 66. Деепричастие ва причастие…………………..138

70-пи дарс. § 67. Глаголин наклоненйир ва вахтар………………141

71-пи дарс. § 68-69. Глаголин хусуси спряженйир. Глаголин ктикьу ва составнан формйир………………………………………………143

72-пи дарс. § 70. Глаголар дюзди дикIуб ва дурарин синтаксисдин роль…………………………………………………………………145

73-пи дарс. Ахтармиш апIбан ляхин……………………………..149

74-пи дарс. § 71-72. Наречиейин гьякьнаан уьмуми гъаврикк ккауб. Наречйир арайиз гъюбан жюрйир………………………………..150

75-пи дарс. § 73.Наречйир дюзди дикIуб………………………...153

76-пи дарс. § 74.Послелогарин гьякьнаан гъаврикк ккауб, дурар дюзди дик1уб……………………………………………………….155

77-пи дарс. § 75-76. Союзар. Табигъвалин ва табигъсузвалин союзар. Союзар дюзди дикIуб……………………………………..157

78-пи дарс. § 77.Частицйирин гьякьнаан гъаврикк ккауб. Частицйир дюзди дикIуб………………………………………………………159

79-пи дарс. § 78.Междуметйир ва дурар дюзди дикIуб…………161

80-пи дарс. ЧIал ккатIабццуб. Сочинениейин хасиятнан изложение…………………………………………………………..163

81-пи дарс. § 79-80.Синтаксисдин гьякьнаан гъаврикк ккауб. Гафарин ибара……………………………………………………..165

82-пи дарс. § 80-81.Гафарин ибарйирин жюрйир. Гафарин ибарйириъ гафар аьлакьайиъ уч1вбан къайдйир………………166

83-пи дарс. § 82-83. Предложениейин гъаврикк ккауб. Предложениейин состав………………………………………….168

84-пи дарс. § 84.Предложениейин к1улин членар………………171

85-пи дарс. § 85.Предложениейин кIулин членар улупбан къайдйир……173

86-пи дарс. § 86.Саб составнан предложениейин жюрйир…..176

87-пи дарс. § 87.Предложениейин кьюбпи дережайин членарин гьякьнаан уьмуми гъаврикк ккауб……………………………..177

88-пи дарс. § 88.Кьюбпи дережайин членар улупбан къайдйир.179

89-пи дарс. § 89. Предложениейин саб жинснан членар ва дурарихъ дивру пунктуацияйин ишарйир………………………………….181

90-пи дарс. § 90.Предложениейин жара апIру кьюбпи дережайин членарин гъаврикк ккауб………………………………………….183

91-пи дарс. § 91-92. Предложениейин членарихъди грамматика жигьатнаан аьлакьалу дару гафар………………………………………185

92-пи дарс. § 93.Гьатабццу предложениейин гъаврикк ккауб…188

93-пи дарс. Ахтармиш апIбан диктант.

Бабан чIал………………………………………………………..191

94-пи дарс. § 94.Кпикьу предложениейин гьякьнаан уьмуми гъаврикк ккауб…………………………………………………….192

95-пи дарс. § 95-96. Союзар кайи ва союзар ктру ктикьу табигъсуз предложенйир…………………………………………………..194

96-пи дарс. § 97. Ктикьу табигъсуз предложенйириъ дивру пунктуацияйин ишарйир………………………………………195

97-пи дарс. § 98. Кпикьу табигъ предложениейин гьякьнаан уьмуми гъаврикк ккауб………………………………………………….198

98-пи дарс. § 99. Табигъ предложение кIулин предложениейик китIбан асас къайдйир………………………………………….199

99-пи дарс.ЧIал ккатIабццуб. Изложение……………………..201

100-пи дарс. § 100.Табигъ предложенйирин жюрйир………..203

101-пи дарс. § 101.Тяйин апIбан табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………………205

102-пи дарс. § 102. Аьлава апIбан табигъ предложенйир кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………207

103-пи дарс.§ 103. Йишван табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………………………208

104-пи дарс. § 104. Вахтнан табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………………210

105-пи дарс. Ахтармиш апбан ляхин……………………………211

106-пи дарс. § 105 .Ляхнин тегьернан ва дережайин табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир………………213

107-пи дарс. § 106.ШартIнан табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………………………………….215

108-пи дарс. § 107.Мураднан табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир…………………………………………….216

109-пи дарс. § 108.Себебнан табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир…………………………………………….218

110-пи дарс. ЧI/кк. Текстарин корректировка (гъалатIар ктагъуб) апIуб………………………………………………………………..220

111-пи дарс. § 109.Гъаншарвалин табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………………..222

112-пи дарс. § 110.Натижайин табигъ предложение кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………………..224

113-пи дарс. § 111.Союзар ктру ктикьу табигъ предложенйир...226

114-пи дарс. § 112.Кьюб вая сабшвнуб табигъ предложенйир кайи ктикьу табигъ предложенйир……………………………………..228

115-пи дарс. § 113.Гъидикьну ктикьу предложенйир……………230

116-пи дарс. § 114.Диш ва чап улхуб……………………………...233

117-пи дарс. § 115.Табасаран чIалнан пунктуация……………….235

118-пи дарс. § 116.Табасаран чIалнан диалектологияйин гьякьнаан жикъи мялуматар……………………………………………………237

119-пи дарс. Ахтармиш апIбан ляхин……………………………..239



120-пи дарс. Реферат бикIуб ва думу уьбхюб……………………..241



Сподели с приятели:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




©obuch.info 2024
отнасят до администрацията

    Начална страница