Sl glasnik rs prosvetni glasnik

(2 časa nedeljno, 72 časa godišnje)

- steknu osnovno tehničko i informatičko vaspitanje i obrazovanje,

- stiču osnovna tehničko-tehnološka znanja, umenja, veštine i osposobljavaju se za njihovu primenu u učenju, radu i svakodnevnom životu,

- shvate zakonitosti prirodnih i tehničkih nauka,

- saznaju osnovni koncept informaciono-komunikacionih tehnologija (ICT), saznaju uloge ICT u različitim strukama i sferama života,

- upoznaju rad na jednom od operativnih sistema i nekoliko najčešće korišćenih korisničkih programa i steknu navike da ih koristi u svakodnevnim aktivnostima,

- nauče upotrebu računara sa gotovim programima za obradu teksta, za grafičke prikaze, interfejs i internet,

- razvijaju stvaralačko i kritičko mišljenje,

- razvijaju sposobnost praktičnog stvaranja, odnosno da realizuju sopstvene ideje prema sopstvenom planu rada i afirmišu kreativnost i originalnost,

- razvijaju psihomotorne sposobnosti,

- usvoje pretpostavke za svesnu primenu nauke u tehnici, tehnologiji i drugim oblicima društveno korisnog rada,

- savladavaju osnovne principe rukovanja različitim sredstvima rada, objektima tehnike i upravljanja tehnološkim procesima,

- razvijaju preciznost u radu, upornost i istrajnost prilikom rešavanja zadataka,

- stiču radne navike i osposobljavaju se za saradnju i timski rad,

- komuniciraju na jeziku tehnike (tehnička terminologija, crtež),

- steknu znanja za korišćenje mernih instrumenata,

- na osnovu fizičkih, hemijskih, mehaničkih i tehnoloških svojstava odaberu odgovarajući materijal za model, maketu ili sredstvo,

- prepoznaju elemente (komponente) iz oblasti građevinarstva, mašinstva, elektrotehnike, elektronike i da ih komponuju u jednostavnije funkcionalne celine (grafički i kroz modele, makete ili predmete),

- razumeju tehnološke procese i proizvode različitih tehnologija,

- prepoznaju prirodne resurse i njihovu ograničenost u korišćenju,

- prilagode dinamičke konstrukcije (modele) energetskom izvoru,

- odaberu optimalni sistem upravljanja za dinamičke konstrukcije (modele), izrade ili primene jednostavniji program za upravljanje preko računara,

- upoznaju ekonomske, socijalne, tehničko-tehnološke, ekološke i etičke aspekte rada i proizvodnje i njihov značaj na razvoj društva,

- primenjuju mere i sredstva za ličnu zaštitu pri radu,

- znaju mere zaštite i potrebu za obnovu i unapređenje životnog okruženja,

- na osnovu znanja o vrstama delatnosti i sagledavanja svojih interesovanja pravilno odaberu svoju buduću profesiju i dr.

Učenici treba da:

- upoznaju vrste građevinskih objekata i njihove namene;

- upoznaju tehnike građenja;

- upoznaju karakteristike građevinskog tehničkog crtanja i osnovne građevinske simbole;

- nauče da čitaju i koriste jednostavnije građevinske crteže - dokumentaciju za izgradnju, adaptaciju i uređenje stana, odgovarajuće prospekte;

- nauče da koriste gotove jednostavne softverske alate za crtanje;

- nauče kako se koristi CD-rom, fleš memorija i štampač;

- upoznaju osnovne vrste, karakteristike i primenu građevinskih materijala;

- stiču navike za racionalno korišćenje materijala i energije;

- stiču i razvijaju kulturu stanovanja u savremenim uslovima;

- upoznaju funkcionisanje kućne instalacije (vodovodne, toplotne i kanalizacione);

- steknu predstavu o funkcionisanju i organizaciji saobraćaja u saobraćajnim objektima;

- steknu znanja o primeni i bitnim karakteristikama građevinskih mašina;

- upoznaju osnovne procese u poljoprivrednoj proizvodnji;

- nauče da primenjuju jednostavnije tehničke crteže u projektovanju modela ili maketa prema sopstvenom izboru: građevinskih ili saobraćajnih objekata; građevinskih ili poljoprivrednih mašina i uređaja; detalja iz uređivanja stana i dr.

SADRŽAJI PROGRAMA

UVOD U ARHITEKTURU I GRAĐEVINARSTVO (4)

Istorija arhitekture (stilovi gradnje: grčki, rimski, etrurski, renesansni...). Vrste građevinskih objekata (visokogradnja, niskogradnja, hidrogradnja). Konstruktivni elementi građevinskog objekta (temelj, zid, stub, međuspratna konstrukcija, krov, stepenice). Sistemi gradnje u građevinarstvu.

TEHNIČKO CRTANJE U GRAĐEVINARSTVU (8)

Postupci i faze u realizaciji građevinskih objekata, tehnička dokumentacija (pojam, vrste i primena projekata). Tehnički crtež kao osnov za izradu projekata - razmera, kotiranje, simboli i oznake u građevinarstvu. Grafičko predstavljanje predmeta - objekata priborom.

INFORMATIČKE TEHNOLOGIJE (16)

Program za jednostavno crtanje. Rad sa CD-om i fleš memorijom. Snimanje crteža. Rad sa štampačem. Korišćenje Interneta.

GRAĐEVINSKI MATERIJALI (4)

Podela i vrste građevinskih materijala. Prirodni građevinski materijali - svojstva i primena. Veštački građevinski materijali - svojstva i primena.

ENERGETIKA (4)

Energetika u građevinarstvu. Mere za racionalno korišćenje toplotne energije u građevinarstvu: toplotna izolacija zgrade, korišćenje sunčeve energije.

TEHNIČKA SREDSTVA U GRAĐEVINARSTVU (4)

Alati i mašine u građevinarstvu. Mere zaštite pri izvođenju objekata.

SAOBRAĆAJNI SISTEMI (2)

Građevinski objekti u saobraćaju: auto-putevi, železničke stanice, luke, aerodromi.

KULTURA STANOVANJA (4)

Etika stanovanja (ponašanje stanara u stanu, stambenoj zgradi, na ulici i na drugim javnim mestima). Izrada plana stana. Predlog za njegovo uređenje. Uređenje eksterijera i enterijera.

KONSTRUKTORSKO MODELOVANJE - MODULI (22)

Samostalan rad na sopstvenom projektu: Izrada tehničke dokumentacije, izbor materijala, obrada materijala, sastavljanje delova, oblaganje površina i površinska zaštita. Izrada modela raznih mašina i uređaja u građevinarstvu iz konstruktorskih kompleta. Izrada makete stana na osnovu plana i predlog za njegovo uređenje. Modelovanje mašina i uređaja u poljoprivrednoj proizvodnji. Popravke na kućnim instalacijama i sanitarnim uređajima. Mogućnost rada na računaru.

TEHNIČKA SREDSTVA U POLJOPRIVREDI (4)

Organizacija rada i primena savremenih sredstava u poljoprivrednoj proizvodnji. Tehnička sredstva u poljoprivredi. Mašine i uređaji u poljoprivrednoj proizvodnji. Modelovanje mašina i uređaja u poljoprivrednoj proizvodnji

NAČIN OSTVARIVANJA PROGRAMA

S obzirom na to da je nastava predmeta tehničko i informatičko obrazovanje teorijsko-praktičnog karaktera, časove treba ostvarivati sa podelom odeljenja na 2 (dve) grupe, odnosno sa najviše 20 učenika.

(2 časa nedeljno, 72 časa godišnje)

- podsticanje rasta, razvoja i uticanje na pravilno držanje tela;

- razvoj i usavršavanje motoričkih sposobnosti;

- sticanje motoričkih umenja koja su kao sadržaji utvrđeni programom fizičkog vaspitanja i sticanje teorijskih znanja neophodnih za njihovo usvajanje;

- usvajanje znanja radi razumevanja značaja i suštine fizičkog vaspitanja definisanog ciljem ovog vaspitno-obrazovnog područja;

- formiranje moralno-voljnih kvaliteta ličnosti;

- osposobljavanje učenika da stečena umenja, znanja i navike koriste u svakodnevnim uslovima života i rada;

- sticanje i razvijanje svesti o potrebi zdravlja, čuvanja zdravlja i zaštiti prirode i čovekove sredine.

- usmereni razvoj osnovnih motoričkih sposobnosti, prvenstveno brzine i koordinacije;

- usmereno sticanje i usavršavanje motoričkih umenja i navika predviđenih programom fizičkog vaspitanja;

- primena stečenih znanja, umenja i navika u složenijim uslovima (kroz igru, takmičenje i sl.);

- zadovoljavanje socijalnih potreba za potvrđivanjem, grupnim poistovećivanjem i sl;

- estetsko izražavanje pokretom i kretanjima i doživljavanje estetskih vrednosti;

- usvajanje etičkih vrednosti i podsticanje voljnih osobina učenika.

ORGANIZACIONI OBLICI RADA

Cilj fizičkog vaspitanja ostvaruje se putem sledećih organizacionih oblika rada:

- časova fizičkog vaspitanja;

- korektivno-pedagoškog rada;

- slobodnih aktivnosti;

- kroseva;

- logorovanja;

- zimovanja;

- sportskih aktivnosti od značaja za društvenu sredinu;

- školskih i drugih sportskih takmičenja;

- priredbi i drugih društvenih aktivnosti škole na planu fizičke kulture.

SADRŽAJI PROGRAMA

Programski sadržaji ovog vaspitno-obrazovnog područja usmereni su na:

- razvijanje fizičkih sposobnosti;

- usvajanje motoričkih znanja, umenja i navika;

- teorijsko obrazovanje.

I. RAZVIJANJE FIZIČKIH SPOSOBNOSTI

Na svim časovima kao i na drugim organizacionim oblicima rada, posvećuje se pažnja:

- razvijanju fizičkih sposobnosti brzine, snage, izdržljivosti i gipkosti - u pripremnom delu časa u okviru vežbi oblikovanja ili u drugim delovima časa putem onih oblika i metoda rada koji polaze od individualnih mogućnosti učenika i primereni su deci školskog uzrasta i specifičnim materijalnim i prostornim uslovima rada u kojima se nastava fizičkog vaspitanja izvodi;

- učvršćivanju pravilnog držanja tela.

II. USVAJANJE MOTORIČKIH ZNANJA, UMENJA I NAVIKA

ATLETIKA

1. Usavršavanje tehnike sprinterskog trčanja (rad nogu i ruku, položaj trupa i glave); Tehnika niskog starta i startnog ubrzanja; Trčanje deonica do 50 m.

2. Štafetno trčanje - Izmena štafete u različitim formama (parovi, četvorke i dr.) i pri različitim brzinama kretanja (hodanje i trčanje).

3. Trčanje na srednjim distancama i krosa (učenice 1000 m, učenici 1200 m)

4. Skok u dalj - Varijanta tehnike "uvinuće"

5. Skok u vis - Prekoračna ("makaze") tehnika

6. Bacanje loptice od 200 gr. Bacanje kugle (Iz mesta i zaleta i sa rekvizitima težine do 3 kg).

VEŽBE NA SPRAVAMA I TLU

Pre realizovanja programa preporučuje se podela učenika na grupe prema nivou prethodnih umenja (diferenciran pristup). Učenici, koji nisu savladali pojedine vežbe iz programa do šestog razreda, prvo uče vežbe koje nisu usvojili. Posle toga uče program šestog razreda. Za ostale učenike predviđa se nadgradnja na sadržaje petog razreda. Sve vežbe na pojedinim spravama treba naučiti pojedinačno, a zatim ih povezivati u kombinacije.

Tlo (učenici i učenice):

1) ponoviti vežbe i kombinacije iz petog razreda; 2) premet strance uporom u obe strane; 3) dva premeta strance povezano; 4) stav na glavi uz pomoć; 5) stav na šakama uz pomoć; 6) kolut napred leteći sa izrazitijom fazom leta na sunđer strunjače; 7) pripremne vežbe za prekopit i prekopit napred na sunđer strunjače (salto napred zgrčenim telom). Za naprednije učenike i učenice: stav na šakama, kolut napred uz pomoć; učenice: stav na šakama, most napred uz pomoć.

Kozlić: 120 cm: raznoška i zgrčka - usavršavanje (udaljenija daska i izrazitije otvaranje u fazi drugog leta). Za naprednije učenike i učenice: kozlić, konj, švedski sanduk: pripremne vežbe za sklonku i sklonka.

1) ponoviti vežbe iz petog razreda; 2) njih u potporu, prednjihom upor do seda raznožno; 3) sasedom snožiti i zanjihom saskok. Za naprednije učenike: iz seda raznožno za rukama kolut napred do seda raznožno - uz pomoć.

1) ponoviti vežbe iz petog razreda;

1) naskok u upor prednji; 2) premah odnožno u upor jašući (naznačiti); 3) njih u uporu jašućem; 4) iz upora jašućeg premah zanožnom u upor stražnji; 4) upor stražnji, zamahom nogama unapred saskok. Za naprednije učenike: povezati navedene vežbe bez međuzamaha i međunjihova.

Na svim spravama kombinacije vežbi iz petog dopuniti vežbama iz šestog razreda, kao i delovima iz obaveznih sastava iz sistema školskih sportskih takmičenja Srbije (program za mlađe pionire i pionirke: peti i šesti razred) - diferencirano prema sposobnostima učenika.

Organizovati međuodeljenska takmičenja prema programu stručnog veća.

KOŠARKA

Osnovni stavovi u napadu i odbrani

- Osnovni stav u napadu sa loptom (frontalno) - zauzimanje stava: u mestu; iz podbacivanja lopte napred i u stranu u jednom i dva kontakta; nakon kretanja* po prijemu lopte od dodavača; akcenat na položaj u odnosu na koš.

- Vežbe kontrole lopte (frontalno) - manipulacija loptom u mestu; u kretanju. Osnovni stav u odbrani-paralelni i dijagonalni (frontalno) - zauzimanje stava: u mestu; iz kretanja*.

* priprema za kretanja: hodanje, lagano trčanje, na znak zaustavljanje, "stepovanje" i opet trčanje. Jednonožni i sunožni poskoci.

- Pivotiranje (frontalno i grupno) - u mestu; nakon zaustavljanja (akcenat na pravilnom stavu i na ograničenja pravila igre - stajna noga); 1:1 sa zaštitom lopte; 2:1 (2:2) sa otvaranjem linije dodavanja.

- Hvatanje lopte (frontalno) - u mestu i kretanju (hvatanje lopti koje dolaze: visoko, srednje i nisko)

- Dodavanje sa dve ruke sa grudi - direktno i od pod; dodavanje sa jednom rukom ispred ramena - direktno i od pod; dodavanje sa dve ruke iznad glave (frontalno i grupno) - u mestu (u parovima, u trouglu, u četvorouglu); u mestu i nakon dodavanja sledi kretanje; u kretanju (u kolonama;u parovima i trojkama dužinom terena).

- "Igre dodavanja".

- Dribling u mestu (frontalno) - jednom rukom u stavu; prebacivanje lopte iz ruke u ruku na različite načine (povezati sa zauzimanjem stava).

- Polazak u dribling (frontalno i grupno) - ukršteni polazak u dribling; pravolinijski dribling sa promenom ritma sa i bez zaustavljanja; prednja promena pravca

- "Igre driblinga".