Èçáèðàòåëåí êîðïóñ
Ïàðòèÿ(è)
Çàêîíîäàòåëíà âëàñò
í   íííí
Íàðîäíà âîëÿ
Í
Ïðåäñòàâèòåëñòâî
Çàêîíîòâîð÷åñòâî
Âñåêè åäèí îò åëåìåíòèòå íà ãîðíèÿ ìîäåë èçïúëíÿâà îïðåäåëåíà ðîëÿ â ñëîæíèÿ ïðîöåñ íà ôîðìèðàíå è èçðàçÿâàíå íà íàðîäíàòà âîëÿ. Äîêîëêîòî ïúê èíñòèòóòúò íà ñâîáîäíèÿ ìàíäàò å êîíñòèòóöèîííî çàêðåïåí, à â ñúùîòî âðåìå ñàìèòå íàðîäíè ïðåäñòàâèòåëè ñà ñâîåîáðàçíè èçðàçèòåëè íà ìíåíèÿòà è îöåíêèòå íà ñîáñòâåíèÿ ñè åëåêòîðàò, òî ìåõàíèçìúò íàèñòèíà å äîñòà óñëîæíåí. Îò òîâà ñëåäâà, ÷å ðåäèöà ôàêòîðè, âëèÿåùè âúðõó âçåìàíåòî íà çàêîíîäàòåëíè ðåøåíèÿ, îñòàâàò ñêðèòè îò êîíñòèòóöèîííîïðàâíàòà êîíñòðóêöèÿ.
Êúì ïîñî÷åíèÿ ïî-ãîðå ìîäåë ñëåäâà äà ñå ïðèáàâè îùå åäèí ôàêòîð, êîéòî òðóäíî ìîæå äà áúäå ïðåäñòàâåí ãðàôè÷åñêè. Òîâà å ôàêòîðúò ïðàâî íà Åâðîïåéñêèÿ ñúþç, îïðåäåëÿù ïî åäèí äîñòà ïî-îñîáåí íà÷èí ïàðàìåòðèòå íà çàêîíîäàòåëíèÿ ïðîöåñ. Åâðîïåéñêîòî ðàçâèòèå êúì ôîðìèðàíå íà íàäíàöèîíàëíè îáùíîñòè îò åäíà ñòðàíà ñúõðàíÿâà öåííîñòèòå íà ïðåäñòàâèòåëíàòà äåìîêðàöèÿ è îòêðèòèÿ õàðàêòåð íà ïîëèòèêàòà, íî îò äðóãà ñòðàíà âîäè äî ïîñòåïåííî èçãðàæäàíå íà íàäíàöèîíàëíèòå èíñòèòóòè íà Åâðîïåéñêèÿ ñúþç êàêâèòî ñà Åâðîïàðëàìåíòúò è Åâðîïåéñêàòà êîìèñèÿ. Ñàìèòå òå ñå îïèðàò íà íàöèîíàëíèòå åâðîïåéñêè äúðæàâè è çàåäíî ñ òîâà ïðîèçâåæäàò íàäíàöèîíàëíè èíñòèòóöèè ïðè çàïàçâàíå íà ãðàæäàíñêàòà ñòðóêòóðà íà îáùåñòâîòî. Òóê ñëåäâà äà ñå îòáåëåæè è åäèí ìíîãî âàæåí ìîìåíò, êîéòî èìà ïðÿêî îòíîøåíèå êúì ðàçãëåæäàíèÿ âúïðîñ. Ñòàâà äóìà çà òîâà äàëè îáùåñòâåíîòî ìíåíèå â ñòðàíèòå-÷ëåíêè íà ÅÑ ñúâïàäà ñ îáùåñòâåíîòî ìíåíèå íà íîâîïðèåòèòå ñòðàíè èëè íà òåçè, êîèòî îùå ñà â ïðîöåñ íà î÷àêâàíå, ùî ñå îòíàñÿ äî âëèÿíèåòî íà ïðàâîòî íà ÅÑ âúðõó íàöèîíàëíèòå çàêîíîäàòåëñòâà. Òîçè âúïðîñ å äîñòà ñëîæåí, òúé êàòî ëèïñâàò åäèíåí èíñòðóìåíòàðèóì è åäèííè êðèòåðèè çà îöåíêà íà ïîëó÷åíèòå ðåçóëòàòè. Íàé-îáùî îáà÷å ìîæå äà ñå êàæå, ÷å îöåíêèòå íà õîðàòà â ïîñî÷åíèòå ãðóïè ñòðàíè ñå äâèæàò ïî ñêàëàòà “îïòèìèçúì – ïåñèìèçúì” ùî ñå îòíàñÿ äî îáùîòî ÷ëåíñòâî è ïî ñêàëàòà “îäîáðåíèå –ñêåïòèöèçúì”, ùî ñå îòíàñÿ äî áåçïðåêîñëîâíîòî ñëåäâàíå íà “ñïóñíàòèòå îòãîðå” îáðàçíî êàçàíî çàêîíîäàòåëíè ìîäåëè ïîä ôîðìàòà íà óòâúðäåíèòå îò ÅÑ þðèäè÷åñêè ôîðìè çà òîâà.
 Êîíñòèòóöèÿòà íà ÅÑ ðàçïðåäåëåíèåòî íà êîìïåòåíòíîñòòà å óðåäåíî â ÷àñò ², äÿë òðåòè, îçàãëàâåí “Êîìïåòåíòíîñòè íà Ñúþçà”. Ðàçïîðåäáèòå çà ðàçïðåäåëåíèå íà êîìïåòåíòíîñò îòðàçÿâàò ïðèåìñòâåíîñòòà â ïðèíöèïèòå, óòâúäåíè â äîñåãàøíîòî ðàçâèòèå íà åâðîïåéñêèÿ èíòåãðàöèîíåí ïðîöåñ è ïðèáëèæàâàò ôóíêöèîíàëèçìà è îáùíîñòíèÿ ìåòîä äî ôåäåðàëíèÿ ìåòîä47.  ÷ë. 9 íà Êîíñòèòóöèÿòà ñà ïðîâúçãëàñåíè êàêòî ïðèíöèïèòå çà èçðè÷íî ïðåäîñòàâÿíå íà ïðàâîìîùèÿ êàòî ãàðàíöèÿ ñðåùó ïðåêîìåðíîòî óâåëè÷àâàíå íà âëàñòòà íà èíñòèòóöèèòå íà ÅÑ, òàêà ñúùî è ïðèíöèïèòå íà ñóáñèäèàðíîñò è ïðîïîðöèîíàëíîñò, êîèòî ðåãóëèðàò óïðàæíÿâàíåòî íà êîìïåòåíòíîñòèòå. Ñúþçúò äåéñòâà â ïðåäåëèòå íà ïðàâîìîùèÿòà, ïðåäîñòàâåíè îò ñòðàíèòå-÷ëåíêè, êîèòî ñè çàïàçâàò îñòàíàëèòå êîìïåòåíòíîñòè, êîèòî íå ñà èçðè÷íî äåëåãèðàíè íà åâðîïåéñêèòå èíñòèòóöèè. Ñúùåâðåìåííî ïðèíöèïúò íà ñóáñèäèàðíîñò ìîæå äà äåéñòâà è èçâúí ñôåðèòå íà èçêëþ÷èòåëíàòà ñè êîìïåòåíòíîñò â ñëó÷àéòå êîãàòî öåëèòå íå ìîãàò äà áúäàò ïîñòèãíàòè îò äúðæàâèòå-÷ëåíêè, à ìîãàò äà ñå îñúùåñòâÿò ïî-äîáðå íà ðàâíèùåòî íà ñúþçà. Ïîñòèãàíåòî íà îïðåäåëåí áàëàíñ îò ãëåäíà òî÷êà íà ãàðàíòèðàíà âëàñò íà ñòðàíèòå - ÷ëåíêè è ïðåäïàçâàíå îò ïðåêîìåðíî óâåëè÷àâàíå íà âëàñòòà íà èíñòèòóöèèòå íà ÅÑ å õàðàêòåðåí áåëåã íà Êîíñòèòóöèÿòà.  íåÿ ñå ñëåäâà ïðèíöèïúò íà ïðîïîðöèîíàëíî ðàçïðåäåëåíèå íà ïðàâîìîùèÿòà, êîåòî îçíà÷àâà, ÷å ñúäúðæàíèåòî è ôîðìàòà íà äåéñòâèå íà ÅÑ íå òðÿáâà äà ïðåâèøàâàò ñòåïåíòà, íåîáõîäèìà çà ïîñòèãàíå öåëèòå íà Êîíñòèòóöèÿòà.
Ñàìîòî ðàçïðåäåëåíèå íà êîìïåòåíòîñòèòå å ïîä÷èíåíî íà èçèñêâàíåòî çà ïðèëàãàíå íà ôóíêöèîíàëíèÿ è ñåêòîðíèÿ ïîäõîä.
Îñîáåíî âàæíà å èçêëþ÷èòåëíàòà êîìïåòåíòíîñò íà ÅÑ, îïðåäåëåíà â Êîíñòèòóöèÿòà è ïîñòàâÿùà ñòðàíèòå-÷ëåíêè â ïî-îñîáåíî ïîëîæåíèå. Èçêëþ÷èòåëíàòà êîìïåòåíòíîñò ïðåäïîëàãà, ÷å åäèíñòâåíî òîé ìîæå äà çàêîíîäàòåëñòâà è ïðèåìà þðèäè÷åñêè àêòîâå â îïðåäåëåíà îáëàñò, à äúðæàâèòå-÷ëåíêè ìîãàò äà äåéñòâàò â ñôåðàòà íà òåçè ïðàâîìîùèÿ, åäèíñòâåíî êîãàòî ñà óïúëíîìîùåíè îò ÅÑ çà ïðèëàãàíå íà òåçè àêòîâå.
Ñúâìåñòíèòå (ñïîäåëåíè) ïðàâîìîùèÿ íà ÅÑ è äúðæàâèòå-÷ëåíêè ñå ðåàëèçèðàò ÷ðåç ïðàâîìîùèåòî èì äà çàêîíîäàòåëñòâàò è äà ïðèåìàò þðèäè÷åñêè çàäúëæèòåëíè àêíîâå â ñúîòâåòíàòà îáëàñò. Äúðæàâèòå—÷ëåíêè óïðàæíÿâàò òàçè êîìïåòåíòíîñò, àêî ÅÑ íå ÿ å óïðàæíèë ïðåäè òÿõ èëè ïúê âå÷å íå ÿ óïðàæíÿâà.
Ïîäðàçáèðàùèòå ñå êîìïåòåíöèè íà ÅÑ ïðîèçòè÷àò îò èçðè÷íî óðåäåíèòå è ñà íåîáõîäèìî ñðåäñòâî çà îñúùåñòâÿâàíåòî èì.
Ïîäðîáíîòî äåôèíèðàíå íà êîìïåòåíöèèòå èìà íå ñàìî è íå òîëêîâà þðèäè÷åñêè, êîëêîòî ïîëèòè÷åñêè è ïðàâíî-ñîöèîëîãè÷åñêè èçìåðåíèÿ. Òîâà ñå äúëæè íà îáñòîÿòåëñòâîòî, ÷å å íåîáõîäèìà ïðîìÿíà â êîíñòèòóöèèòå íà íàöèîíàëíèòå äúðæàâè, êîèòî ÷ëåíóâàò â ÅÑ. Âúïðåêè íàïðàâåíèÿ îïèò çà òî÷íî ôîðìóëèðàíå íà ìåõàíèçìà çà òðàíñôåð íà ñóâåðåíèòåò, êàêòî è ïðèíöèïèòå çà ðàçïðåäåëåíèå íà ïðàâîìîùèÿòà, íå áèâà äà ñå çàáðàâÿ, ÷å â ðàìêèòå íà ñàìèÿ ñúþç ìîãàò äà ñå îáîñîáÿò íÿêîëêî ãðóïè îò äúðæàâè, êîèòî ñå ðàçëè÷àâàò êàêòî ïî èêîíîìè÷åñêè, òàêà ñúùî è ïî ÷èñòî ñîöèàëíî-ïñèõîëîãè÷åñêè ïîêàçàòåëè. Òîâà áè ïîðîäèëî êîíôëèêòè, êîèòî íåèçáåæíî çàñÿãàò è ñàìàòà çàêîíîäàòåëíà âëàñò. Åòî çàùî ïðàâíî-ñîöèîëîãè÷åñêèÿò àíàëèç å ïåðìàíåíòíà õàðàêòåðèñòèêà â ñúâðåìåííàòà ïðåòåíäèðàùà äà áúäå äåìîêðàòè÷íà äúðæàâà, â êîÿòî îáà÷å âîëÿòà íà èçíà÷àëíèÿ ñóáåêò íà âëàñòòà ÷åñòî ñå ïðîìåíÿ âúïðåêè íàé-äîáðàòà þðèäè÷åñêà ðàìêà.
 ðàìêèòå íà óñêîðåíèÿ ïðîöåñ çà âñå ïî-ïëúòíî äîáëèæàâàíå íà îáùèÿ êîíñòèòóöèîííîïðàâåí ôîðìàò íà áúëãàðñêîòî çàêîíîäàòåëñòâî äî åâðîïåéñêèÿ ìîäåë íà óïðàæíÿâàíå íà çàêîíîäàòåëíàòà âëàñò îñîáåíî çíà÷åíèå ïðèäîáèâà è âúïðîñúò çà ïðàâîòî íà ó÷àñòèå â èçáîðè çà Åâðîïåéñêè ïàðëàìåíò è ìåñòíè èçáîðè. Ñ âëèçàíåòî ñè â ÅÑ Ðåïóáëèêà Áúëãàðèÿ ñëåäâà äà îñèãóðè è òî íà êîíñòèòóöèîííî ðàâíèùå ïðàâîòî íà ãðàæäàíèòå íà äðóãèòå äúðæàâè-÷ëåíêè äà ìîãàò äà ó÷àñòâàò â èçáîðè è äà áúäàò èçáèðàíè â îðãàíè íà ìåñòíîòî ñàìîóïðàâëåíèå. Ïàðàëåëíî ñ òîâà ñå ïîñòàâÿ è âúïðîñúò çà ïðàâîòî íà áúëãàðñêèòå ãðàæäàíè â êà÷åñòâîòî èì íà åâðîïåéñêè ãðàæäàíè äà ó÷àñòâàò â èçáîðè çà Åâðîïåéñêè ïàðëàìåíò. Òàêúâ å ñìèñúëúò íà íàëàãàùàòà ñå ïîïðàâêàòà â ÷ë. 42 îò Êîíñòèòóöèÿòà, êîåòî íà ïðàêòèêà ùå èçèñêâà ïðèåìàíåòî íà ñïåöèàëåí çàêîí, â êîéòî äà ñå âêëþ÷àò óñëîâèÿòà, ïîñî÷åíè â åâðîïåéñêîòî ïðàâî, êàêòî è ïîäðîáíà óðåäáà íà ñàìàòà ïðîöåäóðà48. Ñëåäîâàòåëíî, ñàìàòà ïðîìÿíà â îáùàòà ïàðàäèãìà íà çàêîíîäàòåëíàòà âëàñò è íà çàêîíîäàòåëíèòå ïðîöåäóðè èçèñêâà ïðîìÿíà è â ìåòîäèòå íà èçñëåäâàíå è àíàëèç.  ïðàâ-ñîöèîëîãè÷åñêè ïëàí òîâà îçíà÷àâà èçìåñòâàíå íà àêöåíòà ïî ïîñîêà íà òúðñåíå íà åâðîïåéñêèòå èçìåðåíèÿ íà ñàìèÿ çàêîíîäàòåëåí ïðîöåñ, à ùî ñå îòíàñÿ äî åìïèðè÷íèòå õàðàêòåðèñòèêè íà çàêîíîòâîð÷åñòâîòî, òî òå ñúùî íå ìîãàò äà ñå çàïàçÿò â ñúùèÿ îáåì, à ñëåäâà äà ñå ðàçøèðÿò è äà îáõâàíàò êàêòî ïðàâíàòà ðàìêà, òàêà ñúùî è âëèÿíèåòî íà íîâîòî çàêîíîäàòåëñòâî âúðõó ïðàâîñúçíàíèåòî íà åâðîïåéñêèòå ãðàæäàíè.
5. Åìïèðè÷íè õàðàêòåðèñòèêè íà çàêîíîäàòåëíàòà âëàñò
Âãðàæäàíåòî íà Áúëãàðèÿ â Åâðîïåéñêèÿ ñúþç è íåéíîòî ïðèîáùàâàíå êúì äúðæàâèòå ñ äåìîêðàòè÷íà ïîëèòè÷åñêà êóëòóðà è ïðàâîñúçíàíèå, êîåòî å èçâèñåíî äî ñòåïåí äà îöåíè íåîáõîäèìîñòòà îò íàäíàöèîíàëíè, îáùîâàëèäíè çà ÷îâå÷åñòâîòî ïðèîðèòåòè, èçèñêâà ñòàáèëèçèðàíå íà ïàðëàìåíòàðíàòà ñèñòåìà ó íàñ, êàêòî è óñúâúðøåíñòâàíå íà ìåõàíèçìèòå, ÷ðåç êîèòî ñå ðåàëèçèðà ñúâðåìåííîòî ïðåäñòàâèòåëíî óïðàâëåíèå. Òîâà îçíà÷àâà, ÷å âñè÷êè èíñòèòóöèè â äúðæàâàòà, ïðè óñëîâèå ÷å íå ñå ïðåíåáðåãâàò äîñòèæåíèÿòà íà ãðàæäàíñêîòî îáùåñòâî, ñëåäâà äà ñå ñòðåìÿò êúì óòâúðæäàâàíå íà ïîñòèãíàòèÿ ìîäåë íà ïàðëàìåíòàðíà äåìîêðàöèÿ è îâëàäÿíî èçïîëçâàíå íà òîçè ìîäåë â ñòåïåí, â êîÿòî ðàçâèòèòå äúðæàâè ñè ñëóæàò ñ íåãî.  ïðîòèâåí ñëó÷àé ðåàëíèÿò èíòåãðèòåò íà íàöèÿòà è äúðæàâàòà èëè ùå ñå çàáàâè òâúðäå ìíîãî èëè âúîáùå íÿìà äà ñå îñúùåñòâè. Êàçàíî ñ äðóãè äóìè òîâà îçíà÷àâà, ÷å îòíîâî ïàðëàìåíòúò òðÿáâà äà èçïúëíÿâà èíòåãðèðàùà ðîëÿ, îáëè÷àéêè â ëåãèòèìíà þðèäè÷åñêà ôîðìà îíåçè íàé-âàæíè ðåøåíèÿ, êîèòî òëàñêàò ðàçâèòèåòî íà îáùåñòâîòî íàïðåä. Âÿðíî å, ÷å â íà÷àëîòî íà ÕÕ² âåê äåìîêðàòè÷íîòî ïðåäñòàâèòåëñòâî å â êðèçà, ïîðîäåíà îò ôàêòà, ÷å ãðàæäàíñêîòî îáùåñòâî ñ íåãîâèòå ñïåöèôè÷íè èíòåðåñè äîñòà òðóäíî íàìèðà íà÷èíè è ìåõàíèçìè çà ó÷àñòèå âúâ âçåìàíåòî íà ðåøåíèÿ íà íàöèîíàëíî, ðåãèîíàëíî è ãëîáàëíî ðàâíèùå.  ñúùîòî âðåìå îáà÷å îáùåñòâåíîòî ïðàâîñúçíàíèå íå ìîæå äà áúäå íàïúëíî ïðåíåáðåãâàíî, òúé êàòî â ðåäèöà ñëó÷àè òî èãðàå ðîëÿòà íà êîðåêòèâ ïðè âçåìàíåòî íà âàæíè çàêîíîäàòåëíè ðåøåíèÿ.  òîçè ñìèñúë ñúâðåìåííèÿò çàêîíîäàòåëåí ïðîöåñ å â ãîëÿìà ñòåïåí ïîâëèÿí îò ðåäèöà íà ïðúâ ïîãëåä ñòðàíè÷íè ôàêòîðè, êîèòî â îïðåäåëåí ìîìåíò ìîãàò äà ñå îêàæàò ðåøàâàùè çà ñúõðàíÿâàíå íà ïîñòèãíàòèÿ ìîäåë íà ïðåäñòàâèòåëíî óïðàæíÿâàíå íà çàêîíîäàòåëíàòà âëàñò. Îò ãëåäíà òî÷êà íà ïðàâíî-ñîöèîëîãè÷åñêàòà òåîðèÿ ïåðèîäè÷íèòå ñîíäàæè íà îáùåñòâåíèòå íàãëàñè, ìíåíèÿ, îöåíêè è öåííîñòíè îðèåíòàöèè ñà äîñòà íàäåæäåí èíäèêàòîð çà òîâà â êàêâà ñòåïåí å çàïàçåíà ñòàáèëíîñòòà â îáùåñòâîòî èëè â êîíêðåòíàòà äúðæàâà. Íåñëó÷àéíî ñúõðàíÿâàíåòî íà äåìîêðàòè÷íàòà äúðæàâà, åëåìåíò îò êîÿòî å ïàðëàìåíòàðíîòî ïðåäñòàâèòåëñòâî è íåãîâàòà îñíîâíî ôóíêöèÿ – çàêîíîäàòåëíàòà âëàñò, à ñúùî òàêà ïîñòåïåííîòî èíòåãðèðàíå íà òàçè äúðæàâà â íàäíàöèîíàëíè ñòðóêòóðè, çàïàçâàùè ïðåäñòàâèòåëíèÿ ñè õàðàêòåð, å îñíîâíà öåííîñò íà Îáåäèíåíà Åâðîïà.
Ïàðëàìåíòúò (Íàðîäíîòî ñúáðàíèå) çàñåãà çàïàçâà ðîëÿòà ñè íà èíòåãðèðàù ñòðóêòóðîîáðàçóâàù åëåìåíò â ïîëèòè÷åñêàòà ñèñòåìà. Çà òîâà ñâèäåòåëñòâàò äàííèòå îò ðåäèöà ïðàâíî-ñîöèîëîãè÷åñêè èçñëåäâàíèÿ, â êîèòî îñíîâíîòî âíèìàíèå å íàñî÷åíî êúì èçñëåäâàíå êàêòî íà íàðîäíîòî ïðåäñòàâèòåëñòâî îò ãëåäíà òî÷êà íà ñîöèîãðàôè÷íîòî ìó èçîáðàæåíèå, òàêà ñúùî è íà ïðàâîñúçíàíèåòî íà ðàçëè÷íè ñîöèàëíè ãðóïè, äîêîëêîòî îáùåñòâåíîòî ìíåíèå ïî òîçè âúïðîñ ñúùåñòâåíî ïîâëèÿâà è ñàìàòà çàêîíîäàòåëíà âëàñò è çàêîíîäàòåëíèÿ ïðîöåñ â ÷àñòíîñò. Âñúùíîñò òîâà å è íîâèÿò ìîäåë íà âðúçêàòà äúðæàâà (äúðæàâåí ñóâåðåíèòåò) –çàêîíîäàòåë(íàðîäåí ñóâåðåíèòåò).
Ïî-äîëó ñà ïðåäñòàâåíè åìïèðè÷íè äàííè îò íÿêîëêî ïðàâíî-ñîöèîëîãè÷åñêè ïðîó÷âàíèÿ, ïðîâåäåíè â ïåðèîäà 1990-2004 ã.è êîèòî ñà íå ñàìî èëþñòðàöèÿ íà ìåõàíèçìèòå íà ïàðëàìåíòàðíàòà äåìîêðàöèÿ, íî è çàëîã çà òîâà, ÷å ñòðàíàòà íè ïîñòåïåííî íàâëèçà â íîâ ïåðèîä îò ðàçâèòèåòî ñè, â êîéòî çàêîíîäàòåëíèÿò ïðîöåñ ùå èãðàå äâîéíà ðîëÿ – ðîëÿòà íà èíòåãðèðàù ôàêòîð è ðîëÿòà íà ñîöèàëåí ñòàáèëèçàòîð.
 ïåðèîäà ñëåä 1990 ã. (ò.å. íåïîñðåäñòâåíî ïðåäè ïðèåìàíåòî íà Êîíñòèòóöèÿòà îò ÂÍÑ ïðåç 1991 ã.) äî íàñòîÿùèÿ ìîìåíò (áåëÿçàí âå÷å ñúñ çíàêà íà Êîíñòèòóöèÿòà íà ÅÑ) áÿõà îñúùåñòâåíè ðåäèöà åìïèðè÷íè ïðàâíî-ñîöèîëîãè÷åñêè èçñëåäâàíèÿ, âñÿêî îò êîèòî íîñè èíôîðìàöèÿ çà äåéñòâèòåëíîòî ïðèëîæåíèå íà ïàðëàìåíòàðíàòà äåìîêðàöèÿ è ðåàëíàòà ñòîéíîñò íà çàêîíîäàòåëíàòà âëàñò 49. Äâå îò òÿõ ñà ïðîâåäåíè ïî îáùà ìåòîäèêà è îáùà àíêåòíà êàðòà ñúâìåñòíî ñ Èíñòèòóòà çà ïðèëîæíè ñîöèàëíè èçñëåäâàíèÿ êúì Âàðøàâñêèÿ óíèâåðñèòåò ïîä åãèäàòà íà Research Committee of Sociology of Law. Ïîðàäè îãðàíè÷åíèÿ îáåì íà íàñòîÿùàòà ñòàòèÿ òóê ñå ïðåäñòàâÿò ñàìî îñíîâíèòå ìåòîäîëîãè÷åñêè âúïðîñè íà äâåòå ñúâìåñòíè èçñëåäâàíèÿ, êàêòî è îíåçè ðåçóëòàòè, êîèòî ñî÷àò îïðåäåëåíè òåíäåíöèè â íàãëàñèòå è îðèåíòàöèèòå íà áúëãàðñêèòå è ïîëñêèòå ðåñïîíäåíòè.
Ïðè ïúðâîòî ñúâìåñòíî èçñëåäâàíå å àíêåòèðàíà ïðåäñòàâèòåëíà èçâàäêà îò ãðàæäàíè-íåþðèñòè (îáùî ïî 1150 ðåñïîíäåíòè çà âñÿêà ñòðàíà). Ïðè âòîðîòî èçñëåäâàíå áåøå èçïîëçâàíà ñïåöèàëíà ìåòîäèêà íà èçâàäêàòà, òúé êàòî öåëòà íà èçñëåäâàíåòî áåøå äà ñå ïðîó÷è íå ñàìî îáùåñòâåíîòî ìíåíèå íà ëèöà, íåàíãàæèðàíè ïðÿêî â ïîëèòè÷åñêèÿ æèâîò, íî è íà íàðîäíè ïðåäñòàâèòåëè (80 çà Áúëãàðèÿ è 155 çà Ïîëøà). Èçâàäêàòà çà Áúëãàðèÿ âêëþ÷âàøå ñëåäíèÿ ìîäåë: 20 íàðîäíè ïðåäñòàâèòåëè îò ìàíäàòà íà ÂÍÑ (10 èçáðàíè ìàæîðèòàðíî è 10 –ïðîïîðöèîíàëíî), ïî 20 íàðîäíè ïðåäñòàâèòåëè îò ìàíäàòà ñúîòâåòíî íà 36-òî, 37-òî è 38-òî ÍÑ, ïðè ñïàçâàíå íà îùå åäèí ïðèçíàê – 20 îò íàðîäíèòå ïðåäñòàâèòåëè äà ñà áèëè â äâà ïàðëàìåíòà, 20 – â òðè è 20 – ñàìî â åäèí.
Åäèí îò âúïðîñèòå, çàäàâàí íà íåþðèñòèòå áåøå çà òîâà êàê ñëåäâà äà áúäå ïîëèòè÷åñêè ñòðóêòóðèðàí ïàðëàìåíòúò.
Ðàçïðåäåëåíèåòî íà îòãîâîðèòå íà ïîñòàâåíèÿ âúïðîñ ïî ãîäèíè å ïðåäñòàâåíî â ñëåäâàùàòà òàáëèöà ( Òàáë.¹1):
Сподели с приятели: |
